Masal Geleneğinin Yaşayan Hafızası

Edebiyatseverlerin yoğun ilgiyle takip ettiği programda, 1949 yılında Kahramanmaraş’ta dünyaya gelen ve halk arasında “Masal Anası” olarak tanınan Fatma Önkol’un hayatı, kültürel miras taşıyıcılığı ve masal geleneğine kattığı değerler ele alındı. 2021 yılında UNESCO tarafından “Yaşayan İnsan Hazinesi” unvanına layık görülen Fatma Önkol’un, sözlü anlatım geleneğini nasıl koruduğu ve kuşaktan kuşağa nasıl aktardığı örneklerle anlatıldı. Söyleşide, masalların yalnızca çocuklara yönelik anlatılar olmadığı; toplumun değerlerini, hafızasını ve kimliğini taşıyan önemli kültürel unsurlar olduğuna dikkat çekildi. Fatma Önkol’un masalları aracılığıyla Kahramanmaraş kültürünün, yerel dilin ve geleneklerin yaşatıldığı vurgulandı.

Türkiye’nin İlk ve Tek Tescilli Masal Anlatıcısı

UNESCO’nun Yaşayan İnsan Hazinesi listesinde Türkiye’den 92 isim bulunurken, Fatma Önkol bu listeye giren ilk ve tek masal anlatıcısı olma özelliği taşıyor. Aynı zamanda Türkiye’nin tescilli ilk ve tek masal anlatıcısı olan Önkol, masal geleneğini yaşatan nadir kültürel miras taşıyıcılarından biri olarak öne çıkıyor.

“Fatma Önkol, Sözlü Kültürün Yaşayan Arşividir”

Programda konuşan Dr. Öğr. Üyesi Aysun Ezgi Yılmaz, “Masal Anası Fatma Önkol, yalnızca masal anlatan bir isim değil; sözlü kültürün yaşayan bir arşividir. Onun anlattığı her masal, Anadolu’nun kolektif hafızasını, değerlerini ve duygularını bugüne taşımaktadır. UNESCO’nun Yaşayan İnsan Hazinesi yaklaşımı, tam da bu noktada kültürel sürekliliği esas alır. Fatma Önkol, masalı bir eğlence unsuru olmaktan çıkarıp kültürel bir direniş ve aktarım aracına dönüştürmüştür. Bu yönüyle akademik anlamda da son derece kıymetli bir miras temsilcisidir” dedi.

“Fatma Önkol, Kahramanmaraş’ın Yetiştirdiği En Özgün Değerlerden”

Diğer bir konuşmacı Dr. Öğr. Üyesi Kadirhan Özdemir, “Kahramanmaraş, edebiyatın ve sözlü kültürün mayalandığı çok özel bir şehir. Fatma Önkol da bu kültürel iklimin yetiştirdiği en özgün değerlerden biri. Masallar aracılığıyla yalnızca hikâyeler değil; ahlak, gelenek, dil ve toplumsal hafıza aktarılmakta. Masal Anası’nın önemi, bu geleneği doğal haliyle yaşatabilmiş olmasında yatıyor. Onu ‘Yaşayan İnsan Hazinesi’ yapan da tam olarak budur: samimiyet, süreklilik ve kültürel sadakat” ifadelerini kullandı.

“Masal Anlatmak Onun İçin Yaşam Biçimiydi”

Masal Anası Fatma Önkol’un oğlu Dr. Öğr. Üyesi Abdulkadir Önkol, “Annem için masal anlatmak bir meslek değil, bir yaşam biçimiydi. O, masallarıyla çocuklara umut, büyüklere ise geçmişi hatırlattı. Evimizin içinde başlayan bu anlatılar, zamanla bir kültürel sorumluluğa dönüştü. UNESCO’nun verdiği Yaşayan İnsan Hazinesi unvanı, onun yıllardır sessizce sürdürdüğü bu emeğin bir karşılığıdır” cümlelerini kaydetti.

Mevcut Yeşil Doku Koruma Altında

Büyükşehir Belediyesi ekipleri, yeni ağaç dikimlerinin yanı sıra mevcut bitki örtüsünün korunmasına da büyük özen gösteriyor. Mezarlık genelinde yabani ot temizliği titizlikle gerçekleştirilirken, ağaç ve çiçeklerin bakım çalışmaları düzenli olarak yapılıyor. Bu sayede hem yeşil alanların sağlıklı şekilde gelişimi sağlanıyor hem de mezarlık alanının düzenli ve bakımlı görünümü korunuyor.